سازمان هواشناسی کشور از ورود تدریجی سامانههای بارشی به ایران خبر داد که نویدبخش پایان خشکسالی بیسابقه پاییز امسال است. بر اساس پیشبینیها، شهر تهران نیز طی هفته آینده شاهد بارشهای قابل توجهی خواهد بود که در ارتفاعات به شکل برف ظاهر میشود. این تحولات جوی، پس از یک پاییز کمبارش در پنج دهه اخیر، امیدها را برای تامین منابع آبی در کشور زنده کرده است.
پایان کمسابقهترین پاییز خشک پنج دهه اخیر
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، احد وظیفه، از ثبت یک رکورد جدید در زمینه کمبارشی پاییزی طی ۵۰ سال گذشته خبر داد. وی با اشاره به اینکه نزدیک به سه دهه در حوزه هواشناسی فعالیت دارد، تاکید کرد که چنین وضعیتی در طول این مدت بیسابقه بوده است. «دادههای آماری پنج دهه گذشته نیز مهر تاییدی بر این خشکسالی بیمانند پاییز امسال میزند.» این شرایط کمآبی فقط محدود به مرزهای ایران نیست و کشورهای همسایه نیز با معضل مشابهی دست و پنجه نرم میکنند. پاییز خشک امسال نگرانیهای جدی را درباره ذخایر آبی و مدیریت منابع آب کشور ایجاد کرده بود، اما ورود سامانههای بارشی میتواند تا حدودی این نگرانیها را کاهش دهد. کاهش بارشها در فصل پاییز که به طور سنتی یکی از فصول پربارش در ایران محسوب میشود، فشار زیادی بر سدها و منابع آب زیرزمینی وارد کرده است.
آغاز تدریجی بارشها و چشمانداز زمستانی کشور
بر اساس تحلیل مدلهای هواشناسی، تغییر الگوی بارشی از ابتدای هفته جاری (۱۰ آذرماه ۱۴۰۴) با ورود امواج بارشی به کشور آغاز شده است. این بارشها که در ابتدا در سواحل شمالی، شمال غرب و غرب ایران رخ میدهند، اگرچه شدت چندانی ندارند، اما نقطه عطفی در وضعیت اقلیمی فعلی به شمار میروند. انتظار میرود از اواسط هفته آینده، یک موج بارشی گستردهتر از سمت غرب وارد شده و بخشهای وسیعی از جمله غرب، جنوب غرب و دامنههای جنوبی البرز را تحت تاثیر قرار دهد. این موج جدید، امید به بارشهای مناسبی را برای بسیاری از مناطق، از جمله تهران، تقویت کرده است.
وظیفه همچنین درباره چشمانداز بارشها در فصل زمستان گفت:
بیشترین احتمال برای بارشهای زمستانی در محدوده نرمال (متوسط ۴۰ سال اخیر) است.
در جنوب غرب کشور، احتمال بارش فراتر از نرمال نیز وجود دارد که میتواند وضعیت منابع آبی این مناطق را بهبود بخشد.
ماهیت بارشها در زمستان معمولاً در ارتفاعات به شکل برف است که از آن به عنوان «خط برف» یاد میشود. خط برف، ارتفاعی است که در آن دما به اندازه کافی پایین میآید تا بارش به جای باران، به صورت برف باشد. برف بهترین شکل بارش برای ذخیرهسازی آب است، چرا که به آهستگی ذوب شده و به تدریج چشمهها و رودخانهها را در فصول گرمتر تغذیه میکند. این نوع بارش برای پایداری منابع آبی کشور و تغذیه سدها و سفرههای زیرزمینی حیاتی است و تاثیر بلندمدتتری نسبت به باران بر ذخایر آبی دارد.
جزییات پیشبینی بارش برف و باران در تهران
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران سازمان هواشناسی درباره وضعیت جوی پایتخت اظهار داشت: «اگر مدلها محقق شوند، دوشنبه هفته آینده (۱۶ آذر ۱۴۰۴) یک موج بارشی قویتر وارد منطقه تهران خواهد شد.» این سامانه بارشی تهران را دوشنبه شب تا سهشنبه درگیر کرده و احتمال بارش باران و بهویژه برف در ارتفاعات البرز و شمال تهران وجود دارد که میتواند منجر به سفیدپوش شدن کامل این مناطق شود. با این حال، وظیفه تاکید کرد که در علم هواشناسی، قطعیت صددرصد وجود ندارد و پیشبینیها همواره با درجهای از عدم اطمینان همراه هستند، اما مدلهای کنونی چشمانداز مثبتی را نشان میدهند.
وی افزود: «امروز (۱۰ آذرماه)، بهویژه در عرضهای شمالی تهران و حوزههای آبگیر رودخانهها، احتمال ۲ تا ۴ میلیمتر بارش داریم که هرچند کم است، اما میتواند تا حدی از تنش آبی فعلی بکاهد.» نکته حائز اهمیت این است که بارشهای زمستانی، به دلیل ماهیت برفی در ارتفاعات، معمولاً به سرعت تبدیل به روانآبهای سیلآسا نمیشوند و این شرایط برای ذخیرهسازی آب در پشت سدها و سفرههای زیرزمینی بسیار مناسب است. برخلاف سامانههای بهاری که با گرمای هوا و رطوبت بالا میتوانند منجر به همرفت و ابرهای جوششی و در نهایت سیلابهای ناگهانی شوند، بارشهای زمستانه غالباً با شدت متوسط بوده و کمتر خطر سیلاب را به همراه دارند. این امر، با توجه به پایین بودن سطح آب سدها پس از پاییز خشک، فرصتی مغتنم برای تغذیه آرام و پایدار منابع آبی کشور فراهم میآورد.
مطالب مرتبط
- کابوس نوعروس مشهدی با کشف پیام تلگرامی خیانت آغاز شد
- دختر شیشهای به پلیس پناه برد: رؤیای پزشکی در سایه اعتیاد و سرقت به کابوس تبدیل شد
- شوهر برای تصاحب طلاهای همسرش، نقشه قتل او را کشید
- دختر شیشهای به پلیس پناه برد: رؤیای پزشکی در سایه اعتیاد و سرقت به کابوس تبدیل شد
سلام، من الهام محمودی هستم؛ ۲۸ ساله و عضو تیم مجله اینترنتی یوز دانلود. با داشتن مدرک کارشناسی مرتبط با حوزه فعالیت این مجله، مسیر حرفهای خود را در این مجموعه آغاز کردم و امروز با انرژی و علاقه در بخش تحریریه فعالیت میکنم.
تلاش من همیشه بر این بوده که محتوایی دقیق، جذاب و کاربرپسند تولید کنم؛ محتوایی که هم برای مخاطبان ارزشمند باشد و هم جایگاه مجله را در فضای آنلاین ارتقا دهد. نگاه تحلیلی و توجه به جزئیات، ویژگیهایی هستند که در کارم به آنها تکیه میکنم تا بهترین نتیجه را ارائه دهم.