طبق گزارش تازه سازمان جهانی بهداشت، ایران بالاترین میزان مصرف آنتی‌بیوتیک در دنیا را به خود اختصاص داده است؛ آماری نگران‌کننده که زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی محسوب می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد بیش از نیمی از این مصرف‌ها بدون تجویز علمی و پزشکی انجام می‌شود.
عوارض خطرناک مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک
کارشناسان تأکید می‌کنند که استفاده بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. مهم‌ترین این عوارض عبارت‌اند از:
- مقاومت دارویی: بدن در برابر داروها مقاوم می‌شود و درمان بیماری‌های عفونی دشوارتر خواهد شد.
- مسمومیت دارویی: مصرف خودسرانه می‌تواند به آسیب‌های جدی در کبد، کلیه و دستگاه گوارش منجر شود.
چرا ایران در صدر مصرف آنتی‌بیوتیک قرار دارد؟
یکی از دلایل اصلی این وضعیت، دسترسی آسان به دارو بدون نسخه و فرهنگ مصرف خودسرانه است. بسیاری از بیماران به جای مراجعه به پزشک، با توصیه اطرافیان یا تجربه‌های قبلی اقدام به مصرف آنتی‌بیوتیک می‌کنند. این روند نه‌تنها به بهبود بیماری کمک نمی‌کند، بلکه چرخه مقاومت میکروبی را تقویت می‌کند.
ضرورت تغییر رویکرد در مصرف آنتی‌بیوتیک
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند برای مقابله با این بحران باید اقدامات فوری انجام شود:
- محدود کردن فروش آنتی‌بیوتیک بدون نسخه در داروخانه‌ها
- افزایش آگاهی عمومی درباره عوارض مصرف خودسرانه
- تدوین برنامه‌های ملی برای کنترل و پایش مصرف دارو
جمع‌بندی
آمار بالای مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران نشان می‌دهد که کشور با یک بحران جدی در حوزه سلامت عمومی روبه‌روست. اگر روند کنونی ادامه یابد، مقاومت دارویی می‌تواند درمان بسیاری از بیماری‌های عفونی را با چالش جدی مواجه کند. تغییر فرهنگ مصرف دارو و اجرای سیاست‌های سختگیرانه در این زمینه، تنها راه جلوگیری از گسترش این تهدید خاموش است.