خوراکی‌های آشنا با پتانسیل مسمومیت و راهکارهای ساده پیشگیری
این مواد غذایی کاملا آشنا برای ما، خوراکی های سمی برای سلامت بدن هستند!
حتی مصرف روزانه مواد غذایی معمولی می‌تواند شما را در معرض دوز خفیفی از سموم گیاهی یا فلزات سنگین قرار دهد. آگاهی از منابع و روش‌های ساده کاهش خطر، سلامت طولانی‌مدت شما را تضمین می‌کند.
چند نمونه خوراکی سمی که ممکن است هر روز بخوریم
- سیب‌زمینی سبز
برگ‌ها و جوانه‌های سیب‌زمینی حاوی «سولانین» هستند؛ آلکالوئیدی که در دوز بالا می‌تواند سردرد، تهوع و دل‌پیچه ایجاد کند. سطح سولانین در بخش‌های سبز به ۲۰۰ میلی‌گرم در هر کیلوگرم می‌رسد (مطالعات FDA). راهکار: قبل از پخت، قسمت‌های سبز را کاملاً جدا و پوست را تا عمق ۲–۳ میلی‌متر بتراشید. - لوبیای لیما خام
این لوبیا مقدار قابل توجهی گلیکوسید سیانوجنیک (لیمانین) دارد که در تماس با آنزیم‌های گوارشی به سیانید تبدیل می‌شود (Journal of Food Science, 2018). پخت کامل (۱ تا ۱.۵ ساعت جوشیدن) و دور ریختن آب اولیه پخت، دوز سیانید را به کمتر از ۰.۱ میلی‌گرم در هر ۱۰۰ گرم کاهش می‌دهد. - جوز هندی (نات‌مگ)
ترکیبات «میریستیسین» و «الکارفون» در دزهای بالاتر از ۵–۱۰ گرم می‌توانند توهم‌زایی، بی‌قراری و حالت تهوع ایجاد کنند (مجله سم‌شناسی پزشکی). پیمانه‌برداری دقیق در آشپزی و خودداری از مصرف بیش از ۱ قاشق چای‌خوری در یک وعده، ایمنی را تضمین می‌کند. - هسته میوه‌های هسته‌دار (سیب، هلو، آلو)
هسته‌ها حاوی «آمیگدالین» هستند که به سیانید احیا می‌شود؛ حدود ۱۰۰ عدد هسته سیب در یک فنجان می‌تواند دوز سمی تولید کند. اما خوردن آب سیب یا میوه بدون هسته، هیچ خطری ندارد (Toxicology Reports, 2020). - ریواس (برگ‌ها)
برگ‌های ریواس مقادیر بالایی «اسید اگزالیک» دارند که در دزهای بسیار زیاد می‌تواند سنگ کلیه و اختلالات گوارشی ایجاد کند. پخت با حذف برگ‌ها و مصرف فقط ساقه‌ها، مشکل را برطرف می‌کند. - گوجه‌فرنگی سبز
پیش‌رس یا جوانه‌دار حاوی «سولانین» و «چاکونین» است که می‌تواند باعث اسهال، سردرد و اضطراب شود. منتظر بمانید میوه کاملاً قرمز رنگ بگیرد و از مصرف گل و برگ گوجه به‌طور کامل خودداری کنید. - ماهی تن (تیون)
این ماهی به دلیل تجمع جیوه در زنجیره غذایی، در بزرگسالان سالم هر هفته بیش از یک وعده (۱۵۰ گرم) توصیه نمی‌شود و برای زنان باردار یا کودکان محدودیت شدیدتری دارد (FDA Mercury Guidelines, 2021).
نکات ساده برای کاهش خطر مسمومیت
- همیشه میوه‌ها و سبزیجات را قبل از مصرف کاملاً بشویید و بخش‌های سبز یا جوانه‌زده را جدا کنید.
- غذاهای دارای سموم گرمایی (لوبیاها، سیب‌زمینی، ریواس) را با حرارت مناسب (پخت طولانی یا جوشاندن) آماده کنید.
با رعایت این موارد ساده، می‌توانید از لذت خوراکی‌های روزمره بدون نگرانی از دوزهای پنهان سموم بهره ببرید.
