شب یلدا، که با نام شب چله نیز شناخته میشود، یکی از کهنترین و زیباترین آیینهای ایرانی است که هرساله با شور و هیجان خاصی در آخرین شب پاییز برگزار میشود. در سال ۱۴۰۴ هجری شمسی، دوستداران این جشن باستانی باید خود را برای یک شب یکشنبهی به یاد ماندنی آماده کنند تا در کنار عزیزانشان، خاطراتی شیرین و ماندگار خلق کنند.
شب یلدا ۱۴۰۴: یکشنبهای به یاد ماندنی در انتظار ایرانیان
بر اساس تقویم رسمی کشور، شب یلدا در سال ۱۴۰۴ مصادف با یکشنبه، ۳۰ آذر ماه خواهد بود. این تاریخ در تقویم میلادی برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۲۵ است. با این حساب، خانوادههای ایرانی فرصت دارند تا در پایان هفتهی کاری و آغاز هفتهی جدید، در فضایی گرم و صمیمی، طولانیترین شب سال را جشن بگیرند. دانستن تاریخ دقیق شب یلدا ۱۴۰۴ به برنامهریزی بهتر برای تدارکات و برگزاری دورهمیها کمک شایانی میکند تا این جشن باستانی به بهترین شکل ممکن پاس داشته شود.
ریشههای کهن شب یلدا در فرهنگ و تاریخ ایران
شب یلدا، واژهای سریانی به معنای "تولد"، قدمتی به بلندای تاریخ ایران باستان دارد و ریشههای آن به هزاران سال پیش بازمیگردد. این شب در واقع نمادی از پیروزی نور بر تاریکی و جشن تولد "مهر" یا "میترا" (ایزد خورشید) است. ایرانیان باستان بر این باور بودند که پس از شب یلدا، روزها به تدریج طولانیتر شده و تابش خورشید قوت میگیرد، از این رو این شب را به فال نیک گرفته و آن را جشن میگرفتند. این آیین کهن، فراتر از یک مناسبت تقویمی، ریشههای عمیقی در نجوم، کشاورزی و باورهای مردمان این سرزمین دارد و میراثی گرانبها از فرهنگ و تمدن ایرانی است. جشن گرفتن شب چله در واقع ارج نهادن به این پیشینه غنی است.
آیینهای شب یلدا؛ از شاهنامهخوانی تا سفرههای رنگین
جشن شب یلدا همواره با آداب و رسوم ویژهای همراه است که از نسلی به نسل دیگر منتقل شدهاند. گردهم آمدن اعضای خانواده در خانه بزرگترها، بهویژه پدربزرگ و مادربزرگها، از مهمترین بخشهای این آیین است. سفرهی یلدا، که با نام "سفره چله" نیز شناخته میشود، با میوههای پاییزی مانند هندوانه و انار، آجیل مخصوص یلدا، شیرینی و انواع تنقلات رنگین میشود. هر یک از این خوراکیها نماد و معنای خاص خود را دارد؛ مثلاً هندوانه نماد گرما و تابستان و انار نماد برکت و شادابی است.

از دیگر رسوم محبوب در این شب، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
شاهنامهخوانی و فال حافظ: خواندن اشعار حماسی فردوسی و تفأل به دیوان حافظ که به آن "فال حافظ" میگویند، از محبوبترین سرگرمیها در طولانیترین شب سال است. این سنت، علاوه بر ایجاد فضایی فرهنگی، به تقویت پیوندهای خانوادگی نیز کمک میکند.
قصهگویی: بزرگان خانواده با گفتن داستانهای قدیمی و خاطرات خود، فضایی دلنشین و نوستالژیک را برای جوانترها و کودکان ایجاد میکنند.
این رسوم به استحکام بنیان خانواده و انتقال فرهنگ غنی ایرانی به نسلهای آینده کمک شایانی میکند.
آمادگی برای شب یلدا ۱۴۰۴؛ فرصتی برای همبستگی ملی
با نزدیک شدن به شب یلدا ۱۴۰۴، بسیاری از خانوادهها از هفتهها قبل به فکر تدارکات این شب هستند. خرید میوه و آجیل، آمادهسازی شیرینیها و برنامهریزی برای دورهمیها از جمله این آمادگیهاست. فراتر از جنبههای تفریحی، شب چله ۱۴۰۴ میتواند فرصتی باشد تا با همدلی و همبستگی، به یاد نیازمندان باشیم و سهم کوچکی در شادی آنان داشته باشیم. این جشن کهن ایرانی نه تنها فرصتی برای شادی و همبستگی خانوادههاست، بلکه یادآور ارزشهای انسانی و فرهنگی مشترک ما نیز هست که باید از آن پاسداری کرد و به نسلهای آتی منتقل نمود.